Z dziejów Nowego Żmigrodu
Historią Polski interesowałem się od najmłodszych lat szkolnych. Od wczesnych lat interesowała mnie również praca na rzecz innych osób oraz środowiska, w którym mieszkam. Natomiast zainteresowanie historią mojej małej ojczyzny, którą jest gmina Nowy Żmigród, przyszło później. Z czasem pogłębiło się ono na tyle, że zostałem współzałożycielem Towarzystwa Miłośników Żmigrodczyzny (przemianowanego na Towarzystwo Miłośników Nowego Żmigrodu), a później jego prezesem (w 2010 r.).
Pracując przez dwadzieścia sześć lat (1994-2020) jako dyrektor Gminnego Ośrodka Kultury, swój wolny czas poświęcałem na poszukiwanie dokumentów historycznych. Zapoznając się z nimi, zacząłem interesować się również pojawiającymi się w nich postaciami. Dzięki pracy w GOK-u miałem szansę zetknąć się z wieloma ciekawymi osobami, w tym z innymi pasjonatami regionu. W 2003 roku, gdy zakładałem lokalną gazetę, nie zdawałem sobie sprawy, jaki zasób wiadomości historycznych będą niosły jej strony. Efektem moich dociekań była (mająca trzy wydania – w 2010, 2013, 2015 r.) książka pt. Gmina Nowy Żmigród, a także książka poświęcona naszemu powstańcowi styczniowemu: Przywrócić Pamięć. Piotr Nowosielski Powstaniec Styczniowy 1863 (wydana w 2017 r.). Od lat opracowuję również książkę poświęconą życiu żmigrodzkich Żydów.
W trakcie pracy nad tymi książkami, kiedy poszukiwałem i zapoznawałem się z rozmaitymi źródłami, uświadomiłem sobie, że miejscowości o tak bogatej historii, po tak wielu przejściach (powstaniach, wojnach, epidemiach i klęskach), a zarazem miejscowość, z której wywodzi się tak wiele wybitnych osób, nie posiada jeszcze żadnej monografii historycznej obejmującej w miarę możliwości całość wydarzeń. To wszystko uzmysłowiło mi, że kolejna książka, która sporządzę powinna przybrać formę monografii lub kalendarium wydarzeń historycznych. Przeglądając ogrom zebranych materiałów archiwalnych dotyczących Nowego Żmigrodu, które można by wykorzystać do napisania takiej monografii, w pierwszej kolejności podjąłem się skromniejszego z tych dwóch zamierzeń i zdecydowałem, że kolejna książka zostanie sporządzona jako zbiór wypisów z archiwalnych dokumentów oraz prasy regionalnej i krajowej, dotyczących wydarzeń codziennych, uporządkowanych w formie kalendarium. Redagując układ owych wypisów, starałem się nadać mu porządek chronologiczny, dbając o to, by nie pominąć ważnych wydarzeń. Gdy w trakcie przeglądania materiałów natrafiałem na informację o powstaniu w Nowym Żmigrodzie jakiejś instytucji, przerywałem pracę nad tekstem i zaczynałem poszukiwać dodatkowych informacji na jej temat. W ten sposób udało mi się zgromadzić wiadomości dotyczące historii żmigrodzkich orkiestr dętych, tartaku, nadleśnictwa, poczty, banku, szkoły, klubu sportowego itp. Wiadomości tych było na tyle dużo, że ostatecznie zdecydowałem się opublikować historie tych instytucji, jako osobną książkę. Mam nadzieję, że niniejsza pozycja wzbogaci wiedzę mieszkańców naszej gminy i sprawi, że korzystnie wpłynie na ich spojrzenia na naszą małą ojczyznę.
Do napisania tej książki zachęcali mnie, a później również dopingowali w trakcie jej tworzenia, moi koledzy, przyjaciele oraz członkowie naszego Stowarzyszenia, za co chciałbym im w tym miejscu złożyć podziękowania.
To jest pierwsza część trylogii o historii Nowego Żmigrodu. Pierwsza to ta , którą dzisiaj państwu prezentuję pt. , Z dziejów Nowego Żmigrodu cz.I- Historia Żmigrodzkich Instytucji Publicznych w latrach 1800-2000”.
Drugą częścią , która jest już na ukończeniu będzie pozycja pt. ,, Z dziejów Nowego Żmigrodu cz. II- Historyczny spacer ulicami Nowego Żmigrodu”. Natomiast trzecią częścią będzie z kompensowanie wszystkich wydarzeń historycznych w część pt. ,,Z dziejów Nowego Żmigrodu cz. III – Kalendarium Wydarzeń Historycznych w latach 1300-2020”.
Książka ukaże się w przyszłym tygodniu i dostępna będzie w muzeum regionalnym oraz można ja będzie zamówić bezpośrednio pod telefonem 606953872. Wszystkich chętnych zapraszam, ilość sztuk jest ograniczona.
Życzę wszystkim, którzy uznali, że warto sięgnąć po tę książkę miłej lektury.
Jerzy Dębiec